Tien vragen aan... Sophie Kuipers

 

Sophie KuipersSophie Kuipers . Zingen en muziek maken, het is van jongs af aan de rode draad in mijn leven. Als leerkracht basisonderwijs, tijdens één van de vele leuke, gekke muzieklessen. Als orthopedagoog en begeleider gehandicaptenzorg, tijdens alledaagse dingen zoals eten, tandenpoetsen en douchen. 

Of ik nou zangles geef, met een kinderkoor werk of muziek beleef met mensen met een beperking: dankzij de chemie die er ontstaat is het altijd genieten. Kinderen zijn op hun puurst als ze zingen en bewegen en jongeren zijn onlosmakelijk verbonden met muziek. Aan mij de eer om aan te sluiten bij hun belevingswereld en hen ook nog iets te leren.

www.muzophie.nl


Is het werken met kinderen/jeugd leuker dan met volwassenen?

Tot enkele maanden geleden zou ik volmondig "ja" geantwoord hebben. Maar nu ik ook voor een koor met volwassenen sta, ben ik erachter gekomen dat het met beide groepen erg leuk werken is en dat iedere groep zijn eigen leuke en uitdagende dingen heeft.

 

Zo ja of nee, hoe en waar ontdekte je dat?

Ik heb tot nu toe voornamelijk met kinderen en jeugd gewerkt: ik geef peuter- en kleutermuziek, muziekworkshops, zangles, ik begeleid kinderkoren en maak kindermuziektheater. Ik geniet veel van de onbevangenheid van kinderen, hun natuurlijke aantrekking tot muziek en bewegen en hun behoefte om te leren. Samen muziek ontdekken vanuit hun belevingswereld is ontzettend leuk. Tot ik enkele maanden geleden voor het eerst voor een koor met volwassenen kwam te staan. Zij zijn ook enthousiast, nieuwsgierig en willen lekker samen zingen. Ik ben erachter gekomen dat beiden heel erg leuk is!

 

Wat is het grootste verschil tussen werken met kinderen/jeugd en volwassenen?

Allereerst valt het me de laatste tijd vooral op hoeveel overeenkomsten er zijn. Zowel in het werken met kinderen en jeugd als met volwassenen is er de spanningsboog waar je rekening mee moet houden. Kinderen zijn snel afgeleid en hebben een relatief korte spanningsboog, maar zeker ook met volwassenen moet ik zorgen voor een actieve, afwisselende repetitie om ze bij de les te houden. Voor beide doelgroepen is humor belangrijk, een fijne sfeer, duidelijkheid, maar ook het doelgericht bezig zijn en samen iets bereiken.

Het grootste verschil is voor mij toch dat kinderen en jeugd je vaker verrassen met een opmerking of actie, die recht uit hun hart komt. Zoals een stoere, drukke jongen van zes die me spontaan een knuffel geeft als hij hoort dat dit de laatste muziekles was. Of een groepje kinderen dat helemaal opgaat in het performen van een lied, zonder aanwijzingen of oefening vooraf. Volwassenen doen nou eenmaal liever iets ‘zoals het hoort’ of zoals we het afspreken, hoewel er gelukkig ook veel spontane en enthousiaste volwassenen in het koor zitten.

 

Wat is de grootste denkfout die veel mensen maken t.a.v. kinderen/jeugd?

Ik ben eigenlijk niet op de hoogte van bepaalde denkfouten die misschien heersen.

 

Willen kinderen überhaupt nog wil zingen?

Ja, kinderen willen heel graag zingen! Eigen inbreng van kinderen en jeugd is hierbij belangrijk, zodat ze betrokken en gemotiveerd blijven. Vraag bijvoorbeeld welke muziek ze willen zingen en zoek daarna zelf uit welke liedjes ook daadwerkelijk geschikt zijn. Ook over podiumpresentatie en eventuele choreografie kunnen kinderen al veel meedenken.

 

Wordt er nog voldoende gezongen op de scholen?

Dit is natuurlijk heel erg afhankelijk van de specifieke school en leerkracht, maar van wat ik zo zie en meemaak op scholen wordt er vaak niet meer voldoende gezongen. Bij die groepen merk ik dat ze soms echt een drempel over moeten om te gaan zingen en bewegen, omdat ze het niet gewend zijn zichzelf op die manier te uiten. Ook merk ik op het gebied van ‘zangervaring’ grote verschillen per groep. Groepen durven soms niet luid te zingen, giechelen veel of roepen bij voorbaat al dat ze iets niet leuk vinden. Maar er zijn ook scholen waar regelmatig gezongen wordt, of waar ze zich op andere manieren op een podium aan elkaar presenteren. 

 

Op televisie zien we veel programma’s met zang, vind je dat een goede ontwikkeling?

Kinderen en jongeren kunnen geïnspireerd raken door programma’s als The Voice Kids: dat wil ik ook! Ik denk wel dat daardoor veel kinderen de stap zetten om te beginnen met zingen en ervaren dat het ook voor hen mogelijk is. Zingen raakt op deze manier af van een misschien iets stoffig imago en wordt meer populair. Ik vertel wel altijd aan ouders en kinderen dat het goed is om ook muziektheorie/solfège te leren, iets wat meer vanzelfsprekend is bij het leren bespelen van een instrument dan met zingen. Hierdoor ervaren kinderen dat ze iets kunnen bereiken als ze ervoor werken, dat een glansrijke zangcarrière niet altijd vanzelf gaat –zoals televisieprogramma's soms doen voorkomen.

Waar ik van versteld sta is dat de kinderen in de talentenshows er vaak al zo volwassen uitzien en ook volwassen klinken. Dit komt, naast hun zangtalent, misschien omdat ze bepaalde idolen goed kunnen imiteren. Ik vind het juist belangrijk om de ‘echte’ stem van een kind of jongere op te zoeken en van daaruit verder te werken. Ik vind het jammer dat juryleden van deze programma’s de stem van het kind soms echt vergelijken met de stem van een volwassene, en hen daar ook kritisch op aanspreken. Dit alles vind ik geen realistisch beeld geven voor de deelnemers, maar vooral niet voor alle jonge kijkers thuis.    

 

BALK geeft koren subsidie als zij een kinder/jeugdkoor betrekken bij een optreden/concert. Is dat een goed begin?

Dat klinkt hartstikke goed! Op deze manier ontstaat er een mooie samenwerking, waarin veel wederzijdse leerervaringen en inspiratie opgedaan kan worden.

 

Wat zou BALK nog meer kunnen doen?

Het zou nuttig kunnen zijn om bijvoorbeeld workshops of educatiedagen speciaal voor kinderkoordirigenten aan te bieden.

 

Wat zouden alle koren kunnen doen als zij denken aan kinderen/jeugd?

Jongeren bereik je het beste via de jongeren zelf. Dat is mijn ervaring geweest tijdens het opzetten van een tienerkoor. Maar ook social media en informatie via een goede website is belangrijk om jongeren aan te trekken. Verder heb ik op dit gebied eigenlijk geen tips, maar ik ben wel heel benieuwd naar alle goede tips en ervaringen van anderen!

 

Delen: